Micro Kredieten, een verslag van Kees Sietsema

• Om mij gedurende mijn sabbathical nuttig te maken en daarbij een wens invervulling te laten gaan die, naar ik later begreep veel van mijn vrienden koesteren, ben ik op zoek gegaan naar vrijwilligerswerk. Omdat ik op zoek was naar een kleine, flexibele organisatie die actief is in Afrika, kwam ik viaq internet al gauw uit bij Vrijwillig Afrika.

  Tijdenseen prettig intakegesprek, waarbij het vooral ging om het nuttig gebruikmaken van mijn ervaring als manager in de financieledienstverlening besloten we dat ik een plan zou maken voor het verstrekken van Microkredieten in de omgeving van Tamale,Noord Ghana, waar de stichting ook op andere fronten actief is.

  Microkredieten, zijn kleine leningen, tussen de 50 en 500 euro, die vrouwen in staat stellen een economisch onafhankelijk bestaan op te bouwen. een vorm van hulp, die door de VN sterk gestimuleerd wordt en waarvoor Prinses Maxima als ambassadeur optreedt.

  Tervoorbereiding van mijn reis heb ik contact gezocht met Hassan, die in de buurt van Tamale woont en daar voor de stichting al enkele coordinerende werkzaamheden verricht.

  Hem heb ik gevraagd, om op basis van een aantal kriteria alvast een selectie te maken van vrouwen, die in principe in aanmerking komen voor Microkredieten.
  Hierdoor konden we direct na mijn aankomst in Tamale van start met het Loan Scheme, zoals we het daar noemden.

  Allereerst moesten we de medewerking krijgen van de lokale overheden t.w. de Chiefs en Elders van de dorpen waar we actieviteiten wilden ontplooien. Hier werden we met open armen ontvangen en beide chiefs zegden hun volledige medewerking toe en verklaarden bereid te zijn om hun invloed aan te wenden om de terugbetaling van de leningen te bewerkstelligen.

  Omdat we niet over onuitputtenlijke middelen beschikten en ook niet wisten hoe groot de kredietbehoefte zou zijn , zijn we gestart met het interviewen van 20 vrouwen.

  De gesprekken verliepen voor de vrouwen best onwennig omdat het voor het eerst was dat een blanke man in het engels ze alle details vroeg over hun bedrijfje. Zaken als omzet, inkoop, winst en investeringsbehoefte is nu eenmaal niet iets waar ze dagelijks mee bezig zijn. Informatie, die ze in de meeste gevallen zelfs voor hun echtgenoten gehiem houden.
  Maar door hun bereidwilligheid om mee te werken en de vertaling van Hassan werd het toch mogelijk om een analyse te maken van hun financiele situatie en hun kredietbehoefte en aflossingscapaciteit te bepalen.

  In de meeste gevallen kwam het er op neer dat ze nu hun inkoop deden op krediet. Hierdoor konden ze hun leveranciers niet zelf kiezen en waren ze overgeleverd aan diegene, die hogere prijzen vroegen, slechtere kwaliteit leverden of soms in geval van schaarste helemaal niet leverden.
  Zelf met de beperkte krediet mogelikheden die wij hadden konden we deze vrouwen onafhankelijker maken, dan ze ooit geweest zijn.

  Een voorbeeld: Door een krediet van 200 euro kan een vrouw voortaan een vrachtwagen brandhout kopen voor het begin van het regenseizoen. Als het namelijk gaat regenen kunnen de vrachtwagens niet meer de bush in en stokt de aanvoer, waardoor deze vrouw drie maanden zonder inkomen zit.

  De groep vrouwen hebben we vervolgens bijeengeroepen in de "Chiefs Palace" en we hebben ze geinformeerd over de procedures en ze de leningovereenkomsten laten tekenen. Omdat geen van de vrouwen kan lezen of schrijven, deden ze dat door een duimafdruk op het contract te plaatsen.

  Inmiddels hadden we wat meer inzicht gekregen in de kredietbedragen en deze lagen gemiddeld op 100 euro. Omdat we snel vooruitgang boekten konden we best nog meer vrouwen van de lijst van 50, die Hassan had geselecteerd bezoeken en vonden we naast de sponsor Zorgcirkel Waterland, waar ik in de raad van toezicht zit ook Kidz Active en enkele andere sponsors bereid nog een bedrag van in totaal 2.500 euro ter beschikking te stellen.
  Hierdoor konden we alle vrouwen van onze lijst interviewen.

  Het werden zeer interessante gesprekken, die ondanks de temperatuur, die kon oplopen tot 47 graden in de schaduw, telkens weer verfrissend waren.

  Na enige tijd hadden we een goed beeld van de totale kredietbehoefte en konden we het geld uit nederland overlaten komen. Op een dag hebben we de twee groepen van ca. 20 vrouwen al te geld uitbetaald. Dit vond wederom plaats in de residenties van de Chiefs en werd een zeer ontspannen, zelfs vrolijke, en indrukwekkende bijeenkomst, waarbij we alle regels in de overeenkomst uitvoerig met hen besproken hebben. Deze beide groepen vrouwen verlieten de bijeenkomst met nieuw zelfvertrouwen en plannen voor de toekomst.

  In de resterende tijd hebben Hassan en ik nog een groot aantal van deze vrouwen bezocht en geinformeerd naar de wijzigingen die nu reeds voor hen zichtbaar waren. Met een meer dan grote glimlach vertelden ze hoe ze nu zelstandig konden inkopen bij leveranciers die ze zelf uitkozen en onder condities, die een marge verbetering van soms 30% teweegbracht. Winstgroei van 50% was is sommige situatie niet ondenkbaar.

  Het grote voordeel van leningen, ten opzichte van een schenking is dat we hier tot in het oneindige mee kunnen doorgaan.
  Elk kwartaal is er weer een substantieel bedrag afgelost en kunnen we weer opnieuw een aantal nieuwe leningen verstrekken.
  De chiefs zijn verantwoordelijk voor het aanleveren van nieuwe prospects en hassan heeft inmiddels zoveel ervaring in het voeren van de gesprekken dat hij voortaan namens de stichting de leningen kan autoriseren.

  Mijn verblijf werd zeer memorabel afgesloten met een bijeenkomst waarbij alle vrouwen aanwezig waren en ik als dank gehuld werd in traditionele kledij.
  Dank die natuurlijk geldt voor de stichting die het mogelijk gemaakt heeft, de gulle sponsors en Hassan, die mij terzijde heeft gestaan.

  
  Kees Sietsema.